%0 Journal Article %T مقایسه تولید رواناب و رسوب در سطح سه کاربری منطقه فندوقلوی استان اردبیل %J فیزیک زمین و فضا %I موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران %Z 2538-371X %A مرادی کیا, نقی %A اسمعلی عوری, اباذر %A اصغری, شکراله %A گلشن, محمد %D 2023 %\ 05/22/2023 %V 49 %N 1 %P 1-14 %! مقایسه تولید رواناب و رسوب در سطح سه کاربری منطقه فندوقلوی استان اردبیل %K باران‌ساز %K زمین‌آمار %K کاربری‌اراضی %K خاک %K مدیریت %R 10.22059/jesphys.2022.336693.1007394 %X فرایند تبدیل بارندگی به رواناب در یک منطقه پیچیده بوده و متأثر از عوامل زیادی است. در این پژوهش ارتباط بین نوع استفاده از اراضی و تولید رواناب و رسوب با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز باران در منطقه مطالعاتی با مساحت 95821 هکتار بررسی شد. برای این منظور در 104 نقطه دستگاه شبیه‌ساز باران به‌صورت تصادفی نصب و شبیه‌سازی باران با شدت 867/21 میلی‌متر برساعت و در مدت 15 دقیقه در هر سه کاربری منطقه‌ فندوقلو اجرا و نمونه‌های خاک، رواناب و رسوب برداشت شدند. در کاربری‌های جنگل، مرتع و زراعی مقادیر میانگین جرم‌مخصوص ظاهری از 881/0 تا 355/1 گرم در سانتی‌متر مکعب روند افزایشی، مقادیر میانگین جرم‌مخصوص حقیقی (برحسب گرم بر سانتی‌متر مکعب) و درصد تخلخل کل خاک به‌ترتیب از 905/1 تا 162/2 روند افزایشی و از 60/53 تا 09/37 روند کاهشی را نشان دادند. در کاربری‌های جنگل، مرتع و زراعی مقدار روناب به ترتیب برابر با 5/868، 925 و 1425 میلی‌لیتر در مترمربع و همچنین مقدار درصد غلظت رسوب در هر یک از کاربری‌ها به‌ترتیب برابر با 937/1، 889/8 و 229/44 به‌دست آمد. بنابراین در این منطقه مدیریت کاربری اراضی و جلوگیری از تبدیل کاربری‌های جنگل و مرتع به کاربری زراعی می‌تواند نقش بسیار مهمی در کاهش هدر رفت آب و خاک حاصلخیز داشته باشد. %U https://jesphys.ut.ac.ir/article_89290_2e42cf1b7f9a3ee99d9d6b7689117836.pdf