TY - JOUR ID - 24844 TI - مقایسه ضرایب تشت برآورد شده با استفاده از روش‌های تجربی، شبکه عصبی مصنوعی و عصبی- فازی در برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع JO - فیزیک زمین و فضا JA - JESPHYS LA - fa SN - 2538-371X AU - سبزی‌پرور, علی‌اکبر AU - شادمانی, مجتبی AD - دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران AD - کارشناس ارشد مهندسی آبیاری، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 38 IS - 1 SP - 229 EP - 240 KW - اقلیم گرم KW - تبخیر و تعرق مرجع KW - شبکه عصبی- فازی تطبیقی KW - شبکه عصبی مصنوعی KW - ضریب تشت DO - 10.22059/jesphys.2012.24844 N2 - در این تحقیق کارایی روش‌های متفاوت تجربی (کوینکا، اشنایدر، اورنگ، آلن و پرویت، مدل راگووانشی و والندر، اشنایدر اصلاح شده، پریرا) در مقایسه با شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و سامانه استنتاج عصبی- فازی تطبیقی (ANFIS)در برآورد ضریب تشت رده A و تبخیر و تعرق گیاه مرجع، در یک اقلیم گرم و خشک مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین‌منظور از آمار 10 ساله مربوط به اندازه‌گیری روزانه تبخیر از تشت استفاده شد. با توجه به کمبود داده‌های لایسیمتری، به‌منظور محاسبه میزان تبخیر و تعرق مرجع، از روش استاندارد پنمن مانتیت- فائو 56 استفاده شد. در دو روش شبکه عصبی مصنوعی و عصبی- فازی مقادیر سرعت باد، رطوبت نسبی هوا و طول سبزینگی، درحکم متغیرهای ورودی و ضریب تشت که با استفاده از روش پنمن مانتیت- فائو 56 محاسبه شده بود، درحکم متغیر خروجی به‌کار گرفته شد. برای ارزیابی کارایی هریک از روش‌های به‌کار رفته از ضریب تعیین، جذر میانگین مربعات خطا و میانگین خطای مطلق استفاده شد. نتایج این تحقیق روشن ساخت که روش عصبی- فازی (ANFIS) نسبت به روش‌های دیگر نتایج بهتری در برآورد ضریب تشت و تبخیر و تعرق مرجع به‌دست می‌دهد. از بین روش‌های تجربی برآورد ضریب تشت، روش‌های کوینکا و اشنایدر بعد از روش‌های شبکه عصبی در برآورد ضریب تشت در اقلیم‌های گرم و خشک توصیه می‌شود. UR - https://jesphys.ut.ac.ir/article_24844.html L1 - https://jesphys.ut.ac.ir/article_24844_3ae47422bb688331b45f86e769ac50e7.pdf ER -