TY - JOUR ID - 85451 TI - آنالیز و پیش‌بینی سری‌های زمانی پارامترهای دوران زمین با استفاده از روش LSHE+ARMA JO - فیزیک زمین و فضا JA - JESPHYS LA - fa SN - 2538-371X AU - شریفی, محمدعلی AU - شیرافکن, شایان AU - خضرائی, سیدمحسن AU - امیری سیمکویی, علیرضا AD - دانشیار، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - دانش‌آموخته دکتری، گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده عمران و حمل و نقل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران AD - استاد، گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده عمران و حمل و نقل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 48 IS - 2 SP - 309 EP - 323 KW - سری‌زمانی KW - پارامتر‌های دوران زمین KW - روش LSHE KW - مدل ARMA KW - LODR DO - 10.22059/jesphys.2022.333545.1007380 N2 - شناسایی رفتاهای تناوبی و تصادفی سری‌های زمانی پارامترهای توجیه زمین (EOP)، به‌منظور کاربردهای مختلفی همچون تعیین دقیق مدار ماهواره‌ها، نجوم ژئودزی، ناوبری فضایی و همچنین مطالعه‌ پدیده‌های ژئوفیزیکی مورد نیاز است. روش‌های مختلف آنالیز سری‌های زمانی از دیرباز مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق، بررسی و تعیین فرکانس‌های موجود در پارامترهای توجیه زمین، با استفاده از آنالیز هارمونیک کمترین‌مربعات یک‌‌متغیره و چند‌‌متغیره‌ سری‌های زمانی IERS 14 C04، از تاریخ اول ژانویه 1980 تا 31 دسامبر سال 2020 صورت گرفته است. با تشکیل مدل تابعی با استفاده از فرکانس‌های تعیین و ضرایب مدل تابعی با استفاده از برآوردگر کمترین‌مربعات برآورد شده­اند. سپس مدل مناسب اتورگرسیو-میانگین متحرک (ARMA)، متناظر با بردار باقی‌مانده‌های کمترین‌مربعات حاصل از این مدل تابعی تعیین شد. در نهایت با استفاده از ضرایب برآورد شده مدل تابعی و مدل ARMA، پارامترهای توجیه زمین برای 20 روز اول سال 2021 پیش‌بینی شدند و دقت روش ارائه شده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق با دو روش یادگیری عمیق مقایسه شده و نتایج نشان می­دهد که دقت بهتری را نسبت به آنها دارا بوده و رفتارهای تناوبی و تصادفی EOP با دقت بالایی شناسایی شده‌اند. پس از گذشت 10 روز دقت پیش‌بینی برای مؤلفه‌ x حدود 9/7 برابر، برای مؤلفه‌ y حدود 5/3 برابر و برای مؤلفه LOD حدود 5/1 برابر بهبود یافت. همچنین با گذشت 20 روز دقت پیش‌بینی برای مؤلفه x حدود 15/1 برابر، برای مؤلفه y حدود 89/2 برابر و برای مؤلفه‌ LOD حدود 18/5 برابر بهبود یافت. UR - https://jesphys.ut.ac.ir/article_85451.html L1 - https://jesphys.ut.ac.ir/article_85451_73a8064254f6503bd5a6f6f226107733.pdf ER -