TY - JOUR ID - 90611 TI - چشم‌انداز بارش ایران در قرن 21 با به‌کارگیری مقیاس‌کاهی آماری برونداد مدل‌های منتخبCMIP6 توسط نرم‌افزار CMHyd JO - فیزیک زمین و فضا JA - JESPHYS LA - fa SN - 2538-371X AU - بابائیان, ایمان AU - مدیریان, راهله AU - خزانه‌داری, لیلی AU - کریمیان, مریم AU - کوزه‌گران, سعیده AU - کوهی, منصوره AU - فلامرزی, یاشار AU - ملبوسی, شراره AD - پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، پژوهشکده اقلیم‌شناسی، مشهد، ایران. Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 49 IS - 2 SP - 431 EP - 449 KW - تغییر اقلیم KW - بارش KW - ایران KW - CMIP6 KW - CMhyd DO - 10.22059/jesphys.2023.332410.1007436 N2 - این پژوهش چشم‌انداز تغییرات محتمل بارش در 43 ایستگاه هواشناسی کشور را تا انتهای قرن حاضر ارائه می‌کند. برای این منظور، از داده‌های چهار مدل از نوع ESM به نام‌های MIROC6، FGOALS_g3، BCC-CSM2-MR و ACCESS-ESM1-5 از مجموعه مدل‌های سری CMIP6 استفاده شد. برونداد خام بارش توسط نرم‌افزار CMHyd مقیاس­کاهی شد. دوره مشاهداتی 2014-1985 و دوره‌های آینده به‌صورت آینده نزدیک 2050-2026، آینده میانه 2075-2051 و آینده دور 2100-2076 در نظر گرفته شدند. تغییرات بارش در سطح معنی‌داری 05/0 بر مبنای سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 بررسی شد. نتایج نشان دادند که تغییرات بارش آینده در حدود 78 درصد از ایستگاه‌ها معنی‌دار نیستند و در 19 و 3 درصد ایستگاه‌ها به‌ترتیب افزایش و کاهش معنی‌داری دارند. بیشترین افزایش بارش در جنوب-جنوب‌شرق و بیشترین کاهش در زاگرس مرکزی رخ خواهد داد. میانگین بارش کشور در مقیاس سالانه 4/0 درصد (با دامنه عدم‌قطعیت 14 درصد) افزایش می‌‌یابد. پیش‌نگری در مقیاس فصلی نشانگر تغییرات در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به‌ترتیب به مقدار 2/15+، 11-، 6- و 5/3+ درصد می‌‌باشد. اگرچه برای فصل بهار افزایش بارش 2/15 درصدی پیش‌نگری شده است، اما دامنه تغییرات 9/81 درصدی نشان از بی اعتمادی به بارش‌های آینده این فصل است. UR - https://jesphys.ut.ac.ir/article_90611.html L1 - https://jesphys.ut.ac.ir/article_90611_4005f1a3d592a5552e09f95f3a8063b1.pdf ER -