تاثیر عوامل همدیدی بر نوسانات روزانه ازن کلی پایگاه اصفهان

نویسندگان

چکیده

تحقیقات سال های اخیر نشان می دهد که مقدار ازن کلی(TCO) جو می تواند دارای تغییرات روزانه باشد.این تغییرات روزانه علاوه بر علل فتوشیمیایی ممکن است علل همدیدی را نیز در برگیرد.تغییرات همدیدی ازن ممکن است ناشی از نوسانات ارتفاع وردایست عبور سیستم های فشاری جبه های جوی نوسانات رودبادها و دیگر عوامل باشد.در کشور ایران با توجه به کوهستان های مرتفع و اندر کنش آن با عوامل همدیدی یاد شده وجود تغییرات شدید روزانه ازن کلی را می توان انتظار داشت.
در این پژو هش با انتخاب یک دوره یکساله از داده های روزانه ازن کلی ایستگاه ازن سنجی مرکز اصفهان و داده های ازن ماهواره 7- Nimbus , (TOMS ) و همچنین با به کارگیری نقشه های همدیدی سطح زمین و سطوح بالا در دوره مشابه علل همدیدی نوسانات روزانه ازن کلی مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل نشان داد که تغییرات روزانه ازن کلی همخوانی با نوسانات ارتفاع وردایست و جابه جایی رودبادهای قطبی و جنب حاره ای دارد.این در حالی است که تغییرات روزانه فشار سطحی و نوع جبه های ورودی رابطه قانونمندی را با مقدار ازن کلی روزانه نشان ندادند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

The researches carried out in recent years show that the total column ozone (TCO) could have significant diurnal variations caused by photochemical and synoptic factors. Using a ground-based Dobson ozone instrument and Nimbus-7 Total Ozone Mapping Spectrometer (TOMS) data, this paper discusses the relationship between the daily total column ozone changes and the weather condition over Esfahan (32 37 N, 51 40 E) during 1997. To investigate the relationship between the daily TCO and synoptic conditions, 43 cases are discussed at which the daily ozone deviations are statistically significant. A relatively good agreement is found between the tropopause height and the daily TCO changes In addition, the jet stream shift is shown to be a very important factor affecting the total column ozone in Esfahan, Iran. Weak or no relation was found between the daily TCO and other synoptic factors such as the type of fronts and daily surface pressure changes. The results can be employed qualitatively in a rough estimation of the daily TCO and the UV index forecast as well.

کلیدواژه‌ها [English]

  • daily total column ozone
  • jet stream
  • synoptic conditions
  • tropopause height