طراحی و ساخت یک دستگاه دو میله برای اندازه گیری ضریب رسانش گرمایی سنگها

نویسندگان

چکیده

ضریب رسانش گرمایی یک عامل بسیار متغیر وابسته به خواص و ساختار سنگها و بسیار مهم برای اندازه گیری شار گرمای زمین محسوب می شود. در این مقاله با معرفی یک دستگاه دو میله که بر اساس شار گرمایی معلوم در یک نمونه سنگ به صورت مانا کار می کند‘ ضریب رسانش گرمایی چند نمونه سنگ از مکانهای مختلف ایران اندازه گیری شده و با مقادیر گزارش شده توسط افراد دیگر مقایسه و بحث می شود. دستگاه مذکور که توسط امکانات موجود طراحی و ساخته شده ‘ با یک نمونه استاندارد آزمایش شده و خطایی حدود یک درصد دارد. دستگاه توسط یک کامپیوتر کنترل می شود و تقریبا به طور خودکار ضرایب و مقادیر مورد نیاز به ویژه ضریب رسانش گرمایی را می دهد . نحوه تهیه و جاگذاری نمونه سنگ در دستگاه بسیار مهم است و خطای دستگاه می تواند به آن وابسته باشد و خطای یک درصد ذکر شده‘ مربوط به زمانی است که این کار بدرستی انجام شده باشد. با استفاده از ضریب رسانش گرمایی اندازه گیری شده و شیو زمین گرمایی چند منطقه در ایران‘ مقدار شار زمین گرمایی این مناطق تخمین زده شده است که براساس این داده ها‘ به طور متوسط ‘ از حدود 45 تا 70
Mw/m2 متغییر است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

Thermal conductivity of rocks for accurate estimation of geothermal heat flux is important. Here we introduce the desgin and
construction of a newly built system based on the principle of steady state heat conduction using divided bars method.
The system is computer controlled and has been calibrated using standard quartz samples. Typical error in the system is about one
percent which is mainly due to the way the sample is positioned in the system. For proper positioning, one must use a conductive greace
to generate good contacts between the sample and the rods.
Measurements of a few rock samples from Iran, give thermal conductivites which are within the reported values by others. The geothermal heat flux based on these measurements and the geothermal gradients from different parts of Iran, show that its mean value varies between 45 and 70 mW/m2, for these regions.
Variations in geothermal gradient along the depth of same wells may also indicate the variations in rock with different thermal conductvities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • divided- bars method
  • Geothermal gradient
  • geothermal heat flux
  • thermal counductivity