تغییرات عمق موهو و نسبت Vp/Vs در منطقه کپه داغ با استفاده از تحلیل تابع انتقال گیرنده امواج دورلرز

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زلزله‌شناسی، گروه فیزیک زمین، مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران

2 محقق، موسسه تحقیقاتی علوم زمین (GFZ) پتسدام، آلمان

3 استادیار، گروه فیزیک زمین، مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران

4 استاد، گروه فیزیک زمین، مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران

چکیده

در این تحقیق از روش تابع انتقال گیرنده دورلرز P برای به‌دست آوردن عمق موهو ونسبت Vp/Vs برای 8 ایستگاه کوتاه‌‌دوره از شبکه لرزه‌‌نگاری مشهد و قوچان استفاده شده ‌است. همچنین تغییرات عمق موهو و نسبت Vp/Vs را زیر منطقه کپه‌‌داغ رسم کرده‌ایم. این تحقیق روشن‌ساخته است که روش تابع انتقال گیرنده می‌‌تواند روش خوبی برای اندازه‌‌گیری عمق موهو در زیر یک ایستگاه کوتاه‌‌دوره باشد. ضخامت پوسته‌‌ای از تاخیر زمانی فاز تبدیلی Pبه S به‌دست می‌‌آید که این زمان تاخیر توازنی قوی با نسبت Vp/Vs پوسته‌‌ای دارد. این ابهام می‌‌تواند به‌‌طور عمده با داخل کردن بازتاب‌های تکراری با نام‌های PpPs و PpSs+PsPs که دیرتر می‌‌رسند، کاهش یابد.
از یک الگوریتم برانبارش استفاده می‌‌کنیم که دامنه‌‌های توابع انتقال گیرنده را در زمان‌های رسید پیش‌‌بینی شده از این فاز‌ها با نسبت‌های Vp/Vs و ضخامت‌های پوسته‌‌ای (H) گوناگون جمع می‌‌کند (زو و کاناموری، 2000). این الگوریتم تابع انتقال گیرنده حوزه زمان را مستقیماً به حوزه H-Vp/Vs تبدیل می‌‌کند بدون آنکه به مشخص کردن این فازها و همچنین پیک کردن زمان‌های رسید مربوط به آنها نیازی باشد. بهترین برآورد از ضخامت پوسته‌‌ای و نسبت Vp/Vs هنگامی به‌دست می‌‌آید که سه فاز با هم برانباشت شوند.
کاربرد این روش برای داده‌‌های مربوط به 8 ایستگاه در منطقه کپه‌‌داغ، میانگین عمق موهو را تقریبا 45 کیلومتر و تغییرات آن را بین 40 تا 5/49 کیلومتر نشان می‌‌دهد. موهوی عمیق‌‌تر در زیر منطقه جنوبی یافت شده است و پوسته نسبتا نازکی در زیر منطقه مرکزی مشاهده شده است. نتایج به‌دست آمده همخوانی خوبی با زمین‌‌شناسی و زمین‌ساخت منطقه دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Moho depth and VP/VS variations in the Kope Dagh region from analysis of teleseismic receiver functions

نویسندگان [English]

  • Elham Mohammadi 1
  • Forogh Sodoudi 2
  • Ahmad Sadidkhouy 3
  • Mohammad Reza Gheitanchi 4
1
2
3
4
چکیده [English]

In this study we use the P receiver function technique to determine the Moho depth and Vp/Vs ratio for 8 short period stations of Qochan and Mashhad seismic networks and map the variations of Moho depth under Kope Dagh region. It is shown that a receiver function can provide a relatively good point measurement of Moho depth under a short period station. The crustal thickness estimated from the delay time of the Moho P-to-S converted phase trades off strongly with the crustal Vp/Vs ratio. The ambiguity can be reduced significantly by incorporating the later multiple converted phases, namely, the PpPs and PpSs+PsPs. We use a stacking algorithm which sums the amplitudes of receiver function at the predicted arrival times of these phases by different crustal thicknesses H and Vp/Vs ratios (zhu & kanamori,2000). This transforms the time domain receiver functions directly into the H-Vp/Vs domain without need to identify these phases and to pick their arrival times. The best estimations of crustal thickness and Vp/Vs ratio are found when the three phases are stacked coherently. Applying this technique to 8 stations in Kope Dagh region reveals that the Moho depth is approximately 45 km on average and varies between 41 and 49 km. Thick and thin crust are found under the southern and northern Rang, respectively. These results are in good agreement with the geology and tectonic setting of this region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crust
  • Kope Dagh
  • Ps converted phase
  • Receiver function
  • Teleseismic wave