ارتباط آب قابل بارش ابر و بارندگی دیدبانی شده در منطقة تهران

نویسندگان

مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، صندوق پستی 6466-14155

چکیده

آب قابل بارش ابر (PW)، از کمیت‌های مهم هواشناسی است که امروزه دانشمندان فیزیک ابر توجه ویژه‌ای به‌آن دارند. در اکثر نقاط جهان اندازه‌گیری این کمیت با رادار صورت می‌گیرد ولی به‌دلیل این‌که هنوز در منطقة تهران پوشش راداری مناسب برای این اندازه‌گیری وجود ندارد بررسی این کمیت با تحلیل داده‌های رادیوگمانه به‌انجام می‌رسد.
در این پژوهش سعی شده است تا با محاسبة آب قابل بارش به روش ترمودینامیکی از روی نمودارهای هواشناختی Skew-Tlnp و مقایسة آن با بارش اندازه‌گیری شده در ایستگاه‌های زمینی منطقة تهران، رابطه‌ای برای پیش‌بینی کمی بارش به‌دست آید.
بررسی‌های فیزیکی مربوط به ارتباط آب قابل بارش حاصل از نمودارهای هواشناختی و بارش اندازه‌گیری شده، به‌طور جداگانه و به تفکیک برای ساعت‌های 00 و 12 در بازة زمانی پانزده ساله (1998-1984) صورت گرفته است. در ادامه روابطی نیز بین آب قابل بارش ساعت 00 و 12 در بازه‌های  0 تا 15، 15 تا 30 و 30 تا 45 میلی‌متر و بارش اندازه‌گیری شده متناظر معرفی شده است که عمدتاً از دیدگاه آماری معنی‌دارند.
در این پژوهش براساس کارهای پژوهشگران فیزیک ابر در کاربرد آب قابل بارش در برآورد قابلیت بارورسازی ابرها، این آستانه برای ابرهای همرفتی تهران بین 20 تا 25 میلی‌متر به‌دست آمده است. علاوه بر آن، آستانة 7 میلی‌متر آب قابل بارش ابر برای احتمال وقوع بارش به‌دست آمده است، بدین معنا که هنگامی که آب قابل بارش کمتر 7 میلی‌متر باشد، انتظار بارشی روی تهران نمی‌رود. در یک بررسی تکمیلی، برای پیش‌بینی احتمال وقوع سیل نیز از آب قابل بارش ابر استفاده شده است و نتیجة این بررسی آستانة 35-40 میلی‌متر آب قابل بارش را برای احتمال وقوع سیل در تهران به‌دست می‌دهد. به‌عبارت دیگر اگر آب قابل بارش اندازه‌گیری شده از 35-40 میلی‌متر بیشتر باشد، احتمال وقوع سیل وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study of the relationship between precipitable water and observed precipitation over Tehran

نویسندگان [English]

  • A. R. Sadeghi-Hosseini
  • S. Hajjam
  • P. Tofangsaz
Institute of Geophysics, University of Tehran, P.O. Box 14155-6466, Tehran, Iran
چکیده [English]

To cloud physicists, precipitable water (PW) is one of the most important meteorological quantities. PW is usually measured using radar. However, because of the lack of suitable radar coverage in the Tehran area, the current study is based on radio sound measurements. In this paper a comparison is made between computed PW using thermodynamical diagrams (Skew-T) and precipitation measured by the ground meteorological stations, with a view to constructing a relationship for precipitation forecasting. The PW derived from thermodynamic diagrams for 00 and 12 (GMT) from 1984 to 1998, were analyzed. In addition three sets of relationships for each (GMT) time were found between the measured precipitation and precipitable water for three different precipitable water intervals of (0-15) , (15-30) and (30-45)mm;  all relationships were found to be statistically significant. The results show that the 20-25 mm, precipitable water interval could be selected as a suitable threshold for convective cloud seeding decision in the Tehran area. The results confirmed findings by previous cloud physicists. Furthermore it is concluded that there is a possibility of precipitation occurring in the Tehran area when precipitable water exceeds 7mm. The results also show that if the precipitable water estimated at 00 (GMT), exceeds 40mm, then flood may occur in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Precipitable water
  • Thermo dynamical diagrams
  • Ground meteorological stations
  • Flood
  • Seeding efficiency