تحلیل هم‌دیدی و دینامیکی سامانه‌های بندالی، روش تشخیص سامانه‌ بندالی و تأثیر آن روی منطقه ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، صندوق پستی 6466- 14155

چکیده

در این مقاله سعی شده است سامانه‌های بندالی را که در اقیانوس اطلس و به‌ویژه در منطقه دریای مدیترانه تشکیل شده‌اند و منجر به چرخندزایی در شرق مدیترانه می‌شوند پیامدهایشان ایران را تحت تأثیر قرار می‌دهد بررسی شوند. بدین منظور ابتدا پستی و بلندی، بادهای محلی منطقة مدیترانه و چرخندزایی بررسی شد و سپس ساختار و انواع سامانه‌های بندالی موجود روی نقشه‌های هواشناسی با شکل معرفی شده است.
همة بندال‌های تشکیل شده در منطقة اقیانوس اطلس از تاریخ 1989 تا 1997 شناسایی شده‌اند که نتایج مربوطه در جدولی در همین مقاله ارائه شده است. البته این کار به کمک پروفسور استفان کالوکسی از دانشگاه کرنل ایالات متحده امریکا و با داده‌های دریافت شده از مرکز NCEP صورت گرفته است.
بندالی ‌شدن ‌سامانه‌های ‌جوی ‌ممکن است به ‌توقف ‌حرکت ‌الگوهای ‌هواشناسی ‌منجر شود که ‌در طی‌آن ‌الگوهای ‌حاکم ‌بر جو نیز روزها و حتی ‌هفته‌ها در محل‌خود باقی ‌می‌مانند. در این ‌حالت، ‌وقوع ‌پدیدهایی ‌نظیر سیل‌، خشکسالی‌، دماهای ‌زیاد ‌نرمال‌، دماهای ‌کم ‌نرمال ‌و دیگر فرین‌های‌ جوی ‌محتمل ‌هستند. پس‌ شناسایی ‌وقوع ‌آنها در آغاز گسترش حائز اهمیت ‌است ‌و با آگاهی ‌از آن ‌می‌توان ‌با اطمینان ‌بیشتری ‌وضعیت ‌جوی ‌را برای ‌چند روز آینده ‌پیش‌بینی ‌کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Synoptic and dynamic analysis of blocking systems, manner of diagnosis of blocking systems and effects of these systems over the Iranian region

نویسنده [English]

  • Farideh Habibi
Institute of Geophysics, University of Tehran, P.O. Box 14155-6466, Tehran, Iran
چکیده [English]

This research is an attempt to investigate the blocking systems over the Atlantic Ocean and especially over the Mediterranean sea, which leads to surface cyclogenesis in the east of the Mediterranean Sea, and the influence of their effects over the Iranian region. At the first step of study, Mediterranean topography, local Mediterranean winds and cyclogenesis have studied; then structure and types of existing blocking systems on the synoptic weather maps have been introduced with figures.
In the second step of the study, all of the blocking systems that were formed over the Atlantic Ocean were identified from 1989 to 1997, the results of which are shown in the table included in the paper. Of course this part of the work was done with the help of Prof. Colucci from USA and data are given from NCEP.
Atmospheric blocking systems can lead to a stagnation of weather patterns where the patterns remain for several days or even weeks at the same location during the blocking system. This case can lead to flooding, drought, above normal temperatures, below normal temperatures and other weather extremes. Therefore, it is important to recognize a blocking pattern in its initial development. With this awareness, one can forecast up to several days in advance with a high degree of accuracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blocking recognition
  • Blocking systems
  • Cyclogenesis
  • Mediterranean Sea
  • Types of blocking systems
  • Weather patterns
اطلس کامل گیتاشناسی، 1377، ISBN 964-6241-27-1.
Bluestein Howard B., 1993, Synoptic-dynamic meteorology in mid latitudes. Vol 2.
Dickinson, M., and Molinari, J., 2002, Mixed rossby-gravity waves and western pacific tropical cyclogenesis. Part I: synoptic evolution. J. Atmos. Sci., 59, 2183-2196.
Holton, J. R., 1992, An introduction to dynamic meteorology. 3rd édition, Academic Press, 511.
Hoskins, B. J., McIntyre, M. E., and Roberston, A. W., 1985, On the use and significance of isentropic potential vorticity maps, Q. J. Roy. Meteor. Soc., 111, 877-946.
http://www.peakware.com/encyclopedia/ranges/maps/europe_m.htm.
http://www.1yachtua.com/Medit_marinas/Mediterranean_Sailing/mediterranean_winds.shtm.
Hoskins, B. J., and Karoly, D. J., 1981, The steady linear response of a spherical atmosphere to thermal and orographic forcing. J. Atmos. Sci., 3, 1179-1196.
JANSA,WMO, 1999, International symposium on cyclones and hazardous weather in the mediterranean palma de mallorca, 14-17 April 1997. http://www.inm.es/wwi/palma/JANSA/ JANSA1.HTM ;INM/.
Haby, J, 2002, http://www. theweatherprediction. com/advanced/blocking/, ATMOSPHERIC BLOCKING.
Prezerakos, N. G., Flocas, H. A., and Michaelides, S. C., 1999, Upper-tropospheric downstream development leading to surface cyclogenesis in the central Mediterranean, Meteorol. Appl., 6, 313-322.
Trigo, I. F., Bigg, G. R., and Davies, T. D., 2002, Climatology of yclogenesis mechanisms in the mediterranean, Mon. Weather Rev. 130, 549-569.
Watson, Joshua S., Stephen J., Colucci, 2002, Evaluation of ensemble predictions of blocking in the NCEP global spectral model. Mon. Weather Rev. 130, 3008-3021.